woensdag 13 februari 2013

"Dergelijke maatregelen zullen stellig worden genomen als er een depressie opduikt" - Wie schreef dit en wanneer?

Opgaaf. Wie schreef dit en wanneer?
De niet-meer-zo-jongen onder ons herinneren zich de situatie in de jaren dertig. Er heerste werkloosheid, de middenstand ging het buitengewoon slecht, de landbouw zat diep in de put. De oorzaak lag bij een te geringe afzetmogelijkheid van de produkten, die echter niet was toe te schrijven aan te geringe behoeften, maar aan de daling van de koopkracht. Deze was plotseling ontstaan; tot 1929 ging de ontwikkeling voorspoedig. Kan zo'n depressie niet weer komen opzetten?
Ik meen van niet. Er zijn vele redenen waarom een sterke afzetdaling thans minder waarschijnlijk is dan toen. De voornaamste is, dat wij nu beter begrijpen hoe een algemene ineenschrompeling van de koopkracht ontstaat, en dat we er beter tegen kunnen optreden.
In het begin van de depressie begrepen de economen er niet veel van; in 1936 veranderde dat, toen de engelsman J.M. Keynes zijn theorie over de werkloosheid publiceerde. Sindsdien hebben wij begrepen, dat er methoden zijn om de koopkracht op peil te houden. Het is betrekkelijk gemakkelijk om dit te doen (het is in feite veel minder gemakkelijk om een te sterk opgezwollen koopkracht binnen de perken te houden: inflatie laat zich moeilijker bestrijden dan depressie en werkloosheid). Bijvoorbeeld: de overheid kan een daling van de vraag opvangen door de belastingen te verlagen, of door de overheidsuitgaven te verhogen. Dergelijke maatregelen zullen stellig worden genomen als er een depressie opduikt. Weliswaar kan een regering op dit terrein nooit precisiewerk leveren, en zekere beperkte stoornissen in het economisch leven blijven altijd mogelijk; maar een algemene afzetcrisis, die jaren blijft voortslepen en een ongelooflijke ellende teweegbrengt, kan worden verholpen. Dat is al één zorg minder.
Gebruik Opmerkingen hieronder, als je denkt de oplossing te weten. Morgen een bericht met oplossing en commentaar. Zie hier.

1 opmerking:

Anoniem zei

Hoi Henk,

Volgens mij is hier Jan Pen aan het woord, ik denk begin jaren zestig. Ik meende me de passage zelfs te herinneren, mogelijk van toen ik laatst nog eens in een oude bundel bladerde (Het aardige van de economie, wellicht). Hoe het ook zij: deze inzichten waren ooit gemeengoed onder economen, politici en beleidsmakers. Sindsdien is een onmiskenbare terugval in publieke kennis opgetreden.

Groetjes, Arie Glebbeek.