maandag 20 oktober 2014

Statusgedrag zien we wel bij anderen, maar niet bij onszelf

Onze (ambivalente) sociale natuur houdt in dat wij ons snel en spontaan, zonder daar veel over te hoeven nadenken, mengen in de strijd om status. De vraag of we wel genoeg indruk op anderen maken, houdt ons vaak bezig. We proberen krachtig en zelfverzekerd over te komen en we hebben er veel voor over om niet door anderen als loser te worden gezien.

Uiteraard zijn we ook tot heel ander gedrag in staat (gemeenschapsgedrag), maar dat bewaren we voor degenen waarmee we vertrouwd zijn en die ons zo goed kennen dat ze onze toneelstukjes zouden doorzien.

Dat natuurlijke, in de zin van gemakkelijk uitvoerbare, statuscompetitiegedrag kennen we allemaal. Maar het interessante is dat we het, volgens de nieuwe studie Status Is a Four-Letter Word.Self Versus Other Differences and Concealment of Status-Striving (betaalpoort), beter van anderen kennen dan van onszelf. We zien het wel van anderen, maar hebben er moeite mee om toe te geven dat we ons er zelf ook aan over geven.

Want het blijkt dat als je mensen een vragenlijstje voorlegt over het streven naar status, prestige en bewondering van anderen, dat ze dat dan voor zichzelf veel minder instemmend invullen dan voor anderen. Anderen maken zich daar vooral druk om, maar jijzelf, ach, dat valt reuze mee. Je vindt van jezelf dat je niet aan dat "statusgedoe" meedoet. Anderen doen dat. Jij bent wel wijzer.

Maar dat kan dus niet waar zijn, want die anderen vullen dat vragenlijstje net zo in als jij.

Dat is wel intrigerend. Want waarom willen we dat van onszelf niet toegeven?

Een antwoord zou kunnen zijn dat veel van dat statusgedrag zo natuurlijk is, dat we ons er maar weinig van bewust zijn. We zijn al bezig met ons beter voor te doen dan we eigenlijk zijn zonder dat we daar over hebben nagedacht. Het verbergen van onze zwaktes en kwetsbaarheden, dat doen we als vanzelf. En waar je niet bij stilstaat, dat weet je niet van jezelf.

Bij anderen zie je het gemakkelijker, want dan ben je de toeschouwer die even de tijd kan nemen om zich af te vragen waar hij naar kijkt.

Maar toeschouwer zijn van je eigen gedrag, dat is veel moeilijker.
Update. Zie nu ook het vervolgbericht Hoe komt het dat we meer statusgedrag bij anderen zien dan bij ons zelf? Een sociaal informatieprobleem.

Geen opmerkingen: