dinsdag 28 oktober 2014

Vervolgstappen in de ontknoping van het Europese bezuinigingsdrama - Het is de hoogste tijd

De ontknoping van het Europese bezuinigingsdrama voltrekt zich verder. Ashoka Mody gaat er vandaag op in. Zie Are the eurozone's fiscal rules dying?- if so: good riddance. Frankrijk en Italië hebben aangekondigd de begrotingsregels te zullen overtreden. Daarmee hebben ze de Europese Commissie voor het blok gezet. Die heeft weliswaar boze brieven gestuurd, maar de aanpassingen zijn slechts cosmetisch en de verwachting is dat de Commissie niets anders rest dan zich daar bij neer te leggen. 
(Update: En dat blijkt nog vandaag al het geval te zijn. Zie Commissie keurt begrotingen Frankrijk en Italië voorlopig goed. Let trouwens even op deze zin in het bericht: "Voor Nederland, Duitsland en Finland is geloofwaardige naleving van de regels van groot belang." Daarmee is wel zo ongeveer het niveau van economisch denken in Europa gekarakteriseerd. Blinde regelzucht is in de plaats gekomen van verstandig en goed geïnformeerd beleid.)
Dat is, zoals gezegd, een positieve ontwikkeling. Mody vindt het nog te vroeg om te juichen, want de Duitsers houden tot nu toe halsstarrig vast aan hun onverstandige economische ideeën. Zie vandaag ook Heiner Flassbeck daarover:
Es war eben nicht „ökonomischer Verstand“, sondern mangelnder ökonomischer Verstand auf der deutschen Seite, der den Anfang und das Ende der Geschichte von der Europäischen Währungsunion markiert.
Maar ergens moet het verstand weer terugkomen en dat lijkt nu op deze manier te gaan gebeuren. De Fransen en Italianen zijn niet langer van plan om hun economieën te offeren op het altaar van begrotingsregels die nooit een goede economische basis hebben gehad. Mody noemt de econoom Eichengreen die dat al in 2003 naar voren bracht. En hij noemt Jean Tirole, de Nobelprijswinnaar economie van dit jaar, die in 2012 de regels bekritiseerde. En denk ook nog weer even aan die rede die James Galbraith voor de Duitse vakbeweging hield.

Maar ook interessant is wat Mody meldt over de totstandkoming van die begrotingsregels in het Verdrag van Maastricht in 1992. En in 1997 omgevormd tot het Stabiliteits- en Groei Pact, een wel heel ironische betiteling. Wat ik niet wist is dat de Fransen (Delors) en de Engelsen (Lamont) er tegen waren, maar dat ze uiteindelijk toegaven aan de Duitse druk.

Ook is interessant te lezen dat in 2002 Romano Prodi, toen voorzitter van de Europese Commissie, de regels "dom" noemde. Als je de verwijzing door Mody volgt, kom je o.a. dit citaat tegen uit een artikel in The Guardian:
"I know very well that the stability pact is stupid, like all decisions which are rigid," he told the French daily Le Monde. "The pact is imperfect. We need a more intelligent tool and more flexibility."
En je leert dat de Commissaris voor Handel, Pascal Lamy, het pact "grof en middeleeuws" noemde.

Mody concludeert dat we het streven naar een gecentraliseerd begrotingsbeleid moeten opgeven. Het is een heilloze weg, die niet werkt en niet gaat werken. In plaats daarvan moet er een automatisch mechanisme komen voor het afwikkelen van schulden en moet de ECB een gewone centrale bank worden, dus met een functie als lener in laatste instantie.

Zulke voorstellen zijn verstandig. Maar ze doen ook al lang de ronde. Zie mijn eerste berichten over de eurocrisis, in 2011 en 2012. Het is de hoogste tijd.

Geen opmerkingen: