woensdag 18 januari 2017

Pesten moet je niet door leraren laten oplossen. Doe aan leeftijdsmenging

Beau Oldenburg promoveert morgen in Groningen op het proefschrift Bullying in schools. The role of teachers and classmates. Ze stuurde mij de elektronische versie toe, waarvoor dank.

Haar onderzoek ging vooral over de rol van leraren in het bestrijden van pesten. Het blijkt dat leraren het lastig vinden om pesten te herkennen en dat ze niet goed zijn toegerust om pesten aan te pakken.

Er is aandacht voor in de media. Zie bijvoorbeeld Leraren doen te weinig tegen pesten: 'Ze durven het niet te zien'. Beau zegt daar dat pesten in elke klas voorkomt en
geeft als advies dat er altijd iemand in de buurt van de kinderen moet zijn. Er moeten zo min mogelijk onbewaakte momenten zijn. Dus is het zaak om ook in de pauzes op het schoolplein te surveilleren. "Blijf goed opletten en luister naar de signalen."
En dan denk je natuurlijk, wat doen we onze kinderen aan dat we ze in scholen bij elkaar brengen en dat daar altijd iemand in de buurt moet zijn om te voorkomen dat er dingen misgaan. Is dat niet heel vreemd?

Ja, dat is vreemd en dat ligt er aan dat we op school overwegend leeftijdshomogeen groeperen. Dus leerlingen van dezelfde leeftijd bij elkaar zetten.

Dat is een onnatuurlijke sociale omgeving. Kinderen horen te verkeren en op te groeien in settingen van verschillende leeftijden. Dat is beter voor ze omdat oudere kinderen dan van nature gemotiveerd zijn om een oogje in het zeil te houden. De aanwezigheid van jongere en kwetsbaardere kinderen doet gemakkelijk een beroep op hun verantwoordelijkheidsgevoel. En jongere kinderen nemen daar weer een voorbeeld aan. Zie mijn eerdere berichten over de voordelen van leeftijdsmenging, zoals Meer over waardoor leeftijdsmenging pesten tegengaat.

En wat is nu het geval? Hoewel het in dit onderzoek dus ging om de rol van leraren, is er als een bijvangst de uitkomst dat als je schoolklassen vergelijkt, pesten inderdaad minder voorkomt in klassen met verschillende leeftijden.

Dat zijn enerzijds klassen die uit twee of meer groepen zijn samengesteld, zoals dat op kleinere scholen gangbaar is. Maar anderzijds ook klassen van scholen waarin leeftijdsmenging als pedagogisch principe wordt gehanteerd, zoals Jenaplanscholen.

En als je nog even dat vorige bericht bekijkt, dan zie je daar dat op scholen met die pedagogische leeftijdsmenging pesten twee maal minder voorkomt.

Kijk, die bijvangst zou nu eens groot in het nieuws moeten komen.

Laten we ophouden met onze leraren de problemen te laten oplossen die we eerst zelf gecreëerd hebben door kinderen van dezelfde leeftijd bij elkaar te zetten. Zodat er altijd iemand toezicht moet houden. Wat een rare logica.

2 opmerkingen:

Rinus Rodenburg zei

Er is altijd één leider bij pesten en er is altijd één slachtoffer. Dus wiens gedrag moet gecorrigeerd worden? En wiens taak is dat dan?

Gemengde leeftijden geeft de helft minder pesters omdat de helft nog niet de pestleeftijd van 8-15 jaar heeft. Daarvóór en daarná wordt er nauwelijks gepest, daar kun je de statistieken op na slaan. Het gedrag van een kind valt onder de verantwoordelijkheid van de ouders en niet onder de verantwoordelijkheid van leerkrachten of klasgenootjes! Wees eerlijk en zeg ouders wat hun kind op school uitvreet, dan heb je 99% van de pesterijen opgelost.

Henk de Vos zei

Dank voor je reactie. Ik heb wel vragen. Welke statistieken? En wat dan met die leeftijdsgemengde klassen tussen 8 en 15 jaar?